BÀI 17: Ở LAPLAND, LOÀI VẬT NÀO ĐÔNG HƠN CẢ DÂN SỐ?
(Chuỗi 100 BÀI GIỚI THIỆU VỀ GIÁO DỤC PHẦN LAN)
Không phải những con tí hon như kiến, muỗi đâu, con này to lắm, trung bình con cái nặng 60 đến 100 kg; con đực tầm thước hơn 90 đến 180 kg. Thỉnh thoảng người ta còn thấy những con đặc biệt khổng lồ, nặng đến hơn 300 kg.
To xác mà lại đông quân, chính là những chàng nàng TUẦN LỘC – “nhân vật” không thể thiếu mỗi độ Giáng sinh, vì không có nó thì lấy ai kéo xe cho ông già Noel đi khắp thế giới. Hình ảnh chú tuần lộc mũi đỏ Rudolph đáng yêu đủ gợi một trời Noel đầy mộng ước cho trẻ nhỏ khắp hành tinh.
Dân số Lapland ở phần đất thuộc Phần Lan khoảng 180.000 người, còn tuần lộc vùng này sơ sơ cỡ… 200.000 con. Thế nên nói ở Lapland, tuần lộc còn đông hơn dân hoàn toàn là sự thật, không khoa trương cường điệu bóng bẩy gì cả.
Tuần lộc không phải thú hoang mà là gia súc. Chăn tuần lộc là kế sinh nhai của nhiều người Sami – dân tộc thiểu số của Bắc Âu. Nhiều di chỉ khảo cổ cho thấy tuần lộc là một trong những loài vật được thuần dưỡng sớm nhất, đã làm bạn với con người mấy ngàn năm nay.
Mọi chú tuần lộc ở đây đều sinh vào tháng năm, rất gần Ngày của Mẹ. Thai kì của tuần lộc khoảng 230 ngày, bắt đầu vào mùa thu (mùa giao phối) và kéo dài trọn mùa đông địa cực. Tuần lộc sinh mỗi lần chỉ một con – như người – chỉ thỉnh thoảng mới sinh đôi.
Bé tuần lộc sơ sinh vừa chào đời vài phút đã đứng thẳng dậy trên hai đôi chân non nớt. Trong 90 phút đầu tiên của mình, tuần lộc non đã chạy nhảy tung tăng, và lớn nhanh như thổi nhờ nguồn sữa mẹ siêu béo bổ, và “ăn dặm” thêm chút rau cỏ. Với 22% chất béo và 10% protein, sữa tuần lộc thuộc nhóm giàu dinh dưỡng nhất trong hết thẩy các loài động vật có vú.
“Đầu vào” cho cỗ máy sản xuất siêu sữa tự nhiên ấy chỉ toàn thực vật. Tuần lộc ăn “thuần chay” chính hiệu. Món ưa thích của chúng là địa y, cỏ, lá cây. Mùa hè, khi màu xanh phủ mát vùng bình nguyên phương Bắc, tuần lộc rất biết tranh thủ điều kiện, ăn gấp 2 – 3 lần mùa đông. Chúng hay gặm nhấm các loài nấm bổ dưỡng vào mùa thu để tích trữ năng lượng và khoáng chất cho đông dài lạnh giá. Những người chăn nuôi cũng trữ sẵn cỏ khô, rơm rạ từ mùa hè để dành cho những ngày “giáp hạt” bốn bề tuyết phủ.
Thịt tuần lộc là món ăn yêu thích của nhiều người Phần, và không thể thiếu dịp Giáng sinh. Được xem là gia súc, nhưng tuần lộc chủ yếu lang thang tự kiếm ăn trong rừng, chỉ về “nhà” khoảng tháng giêng đến tháng tư, nên thịt chúng rất săn chắc, nhiều nạc ít mỡ khó ai bì. Lượng mỡ chỉ chiếm 2%, rất giàu vitamin B12, omega-3, omega-6 và nhiều acid béo thiết yếu, thịt tuần lộc được xem là bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe ngang với CÁ. Đặc tính này không một loại gia súc nào sánh được.
Ngoài ăn tươi, người ta còn đóng hộp, sấy khô… thịt tuần lộc. Xương tuần lộc cũng rất giàu dinh dưỡng, nhiều người mua để chó cưng gặm bồi bổ.
Ở Rovaniem – thủ phủ Lapland – bóng dáng tuần lộc hiện diện mọi nơi. Sân bay thành phố đón khách bằng bầy tuần lộc phóng vút lên. Mỗi độ Giáng sinh, con phố chính Rovakatu lại thắp sáng bằng đèn hình gạc tuần lộc. Có ít nhất ba con đường mang tên tuần lộc: Porokatu, Poropolku (đường Tuần Lộc) và Poromiehentie (đường Người Chăn Tuần Lộc). Tòa Thị chính cũng trang trí bằng những tác phẩm điêu khắc hình tuần lộc.
Như thường lệ, mời các bạn bấm vào từng hình để xem chú thích.
Đừng bỏ lỡ kì sau, đăng vào giờ này ngày mai.
– “Vân tay” của tuần lộc nằm ở đâu?
– Đi tìm giới tính của Rudolph
~~~~~~~*****~~~~~~
Nguồn: Page “Phần Lan 100 – lửa trời đuôi cáo”!
———–THÔNG TIN LIÊN HỆ————
Hà Nội: B17-21, Vinhomes Gardenia, p.Cầu Diễn, q.NTL.
Bình Dương: 219 Võ Thị Sáu, p.Đông Hòa, TX.Dĩ An.
Toàn quốc:
090 22 898 11 (Mrs Lan Anh – Viện trưởng);
0898 571 456 (Mr Thăng – Phó Viện trưởng);
0977 702 620 (Mr Thông_TP. CSKH & PTTT).
Khu vực phía Nam:
090.228.9811 (Mrs Lan Anh – Viện trưởng);
0983 041 604 (Mr Vỹ – Trưởng đại diện KVPN).
_______________________________
Viện Phát triển Giáo dục và Trí tuệ Việt
1. Chuyển giao công nghệ trọn gói Trường Mầm non, Tiểu học ứng dụng Montessori: https://bit.ly/2vEIven
2. Đào tạo giáo viên, chuyển giao công nghệ Trung tâm Toán Thông minh – Bàn tính Số học Trí tuệ VinaBacus: https://bit.ly/2F51aFa
3. Đào tạo giáo viên, chuyển giao công nghệ Trung tâm Kỹ năng sống: https://bit.ly/37rCKmi
4. Nhà phân phối Chương trình Sinh trắc Vân tay:
5. Huấn luyện các khóa Trại hè, HKQĐ & kỹ năng sinh tồn: https://bit.ly/2D0N5aT
6. Khóa Đào tạo Khóa Giáo viên Montessori tinh hoa: https://bit.ly/2Ig5sMM
7. Hội thảo Montessori trong nước, quốc tế: https://bit.ly/2pDRaPt
8. Hệ thống Mầm non Paris Montessori School: https://bit.ly/2Xx0ykc
_______________________________
Viện Giáo dục IEDV chuyên đào tạo các khóa học về Montessori:
Các khóa đào tạo tại Hà Nội:
Khóa GV Montessori tinh hoa: https://bit.ly/2Ig5sMM
Khóa Trợ tá Montessori: https://bit.ly/2wTfgFI
Khóa Quản trị trường Montessori: https://bit.ly/2XV1fDe
Các khóa đào tạo tại TX Dĩ An, Bình Dương:
Khóa GV Montessori tinh hoa: https://bit.ly/2TRlROa
Khóa Trợ tá Montessori: https://bit.ly/2O8HynF
Khóa Quản trị trường Montessori: https://bit.ly/2Fl5aCD
Viện Giáo dục IEDV là đơn vị chuyên nghiệp trong chuyển giao công nghệ trọn gói mô hình Trường Mầm non, Tiểu học ứng dụng Montessori; tư vấn & đào tạo cán bộ quản lý, giáo viên cho các trường Mầm non, Tiểu học Montessori: https://bit.ly/2vEIven
______________
TRI THỨC SẺ CHIA LÀ TRI THỨC SỐNG
_____________________________
Website cá nhân, KHO DỮ LIỆU về Viện trưởng Lê Thị Lan Anh: https://lethilananh.vn/
Website của Viện IEDV, KHO DỮ LIỆU SUỐT GẦN 1 THẬP KỶ: http://iedv.edu.vn/