BÀI 11: SÔNG NÚI, CỎ CÂY THÀNH TÊN GỌI
(Chuỗi 100 BÀI GIỚI THIỆU VỀ GIÁO DỤC PHẦN LAN)
Bạn có để ý rằng hầu hết họ của người Phần đều mang một ý nghĩa nào đó?
Và tại sao có rất nhiều họ kết thúc bằng NEN?
Hậu tố _nen có nghĩa là “nhỏ”, ví dụ karhu là con gấu, karhunen là gấu con/ gấu nhỏ. Khi xuất hiện ở cuối phần họ, _nen còn xác định người này thuộc về nơi đề cập ở phần đầu của họ.
Chẳng hạn Tuomonen nghĩa là con của Tuomo, hay là ở nông trại hoặc phần đất nào đó do nhà Tuomo sở hữu.
Hơn 1/3 người Phần có yếu tố _nen trong họ của mình.
Ngoài _nen thì _la hay _lä cũng khá phổ biến. Đây là hậu tố chỉ địa điểm, ví dụ mäki là đồi, thì Mäkelä nghĩa là sống ở ngọn đồi ấy.
Mãi đến năm 1921, luật định mới bắt buộc mỗi người Phần phải có họ. Trước đó thì có rất nhiều “người không mang họ”, tất nhiên.
Người Phần thường lấy những yếu tố thiên nhiên quanh nhà làm họ cho mình.
Cùng tim hiểu nghĩa của 10 họ đang dẫn đầu về số lượng thành viên ở Phần Lan:
1. Korhonen, korho nghĩa là điếc, tự hào hoặc ông già.
2. Virtanen, virta là dòng suối.
3. Mäkinen, mäki nghĩa là đồi.
4. Nieminen, niemi nghĩa là bán đảo.
5. Mäkelä, mäki nghĩa là đồi.
6. Hämäläinen, Häme là một địa danh.
7. Laine nghĩa là sóng.
8. Heikkinen, bắt nguồn từ tên gọi (first name) Henrik.
9. Koskinen, koski nghĩa là dòng thác.
10. Järvinen, järvi nghĩa là hồ nước.
Như vậy, 7/10 họ phổ biến nhất Phần Lan đều rất giàu hình ảnh thiên nhiên.
Nhiều họ còn có thể nói lên quốc tịch tổ tiên của mình như Ruotsalainen (người Thụy Điển) hay Venäläinen (người Nga).
Họ tiếng Phần tôi thấy hay nhất là Suomalainen (người Phần Lan). Không thể đậm đà bản sắc dân tộc hơn
Tuy nhiên, không phải lúc nào họ người Phần cũng mang ý nghĩa “vĩ mô” và “nghiêm túc”. Có những cái họ ngộ nghĩnh như: Kiimamaa (vùng đất nóng đổ lửa), Patja (tấm nệm), Makkara (xúc xích), Kaalinpää (bắp cải), Punkki (con rệp), Romu (sắt vụn), Hikipää (đầu đầy mồ hôi)…
Ngày nay, khi kết hôn, nhiều cặp đôi muốn ghép họ của hai người thay vì vợ đổi họ theo chồng. Ý tưởng tiến bộ, bình đẳng này đôi lúc mang đến những kết hợp mang tính giải trí cao như: anh Pulska (Mập) lấy chị Orava (Con Sóc), làm nên gia đình Pulska-Orava (Sóc Mập); hay chị Nälkäinen (Đói) sánh duyên cùng anh Karhu (Con Gấu), cặp đôi sẽ khiến ai cũng muốn bỏ chạy khi nghe giới thiệu tên Nälkäinen-Karhu (Gấu Đói); hoặc có gia đình mang tên vô cùng trí tuệ Halpa-Miettinen (Suy nghĩ Rẻ tiền)…
Khi biết tôi hứng thú tìm hiểu ý nghĩa họ của người Phần, một cô bạn đùa: “Bồ nên kể chuyện gặp mình trong sauna, họ mình là Kallis (Mắc Tiền), dù mình luôn là sinh viên nghèo. Sắp tới mình lấy anh Romu (Sắt Vụn)… hmm chắc mình không đổi tên theo chồng hay ghép tên đâu”.
Rồi cô ấy cười lớn khi nghĩ đến chuyện giới thiệu mình là nhà Kallis-Romu (Sắt Vụn Mắc Tiền).
~~~~~~~*****~~~~~~
Nguồn: Page “Phần Lan 100 – lửa trời đuôi cáo”!
Viện Phát triển Giáo dục và Trí tuệ Việt
————THÔNG TIN LIÊN HỆ————
Hà Nội: B17-21, Vinhomes Gardenia, p.Cầu Diễn, q.NTL.
Bình Dương: 219 Võ Thị Sáu, p.Đông Hòa, TX.Dĩ An.
Toàn quốc:
090 22 898 11 (Mrs Lan Anh – Viện trưởng);
0898 571 456 (Mr Thăng – Phó Viện trưởng);
0977 702 620 (Mr Thông_TP. CSKH & PTTT).
Khu vực phía Nam:
090.228.9811 (Mrs Lan Anh – Viện trưởng);
0983 041 604 (Mr Vỹ – Trưởng đại diện KVPN).
_______________________________
Viện Phát triển Giáo dục và Trí tuệ Việt
1. Chuyển giao công nghệ trọn gói Trường Mầm non, Tiểu học ứng dụng Montessori: https://bit.ly/2vEIven
2. Đào tạo giáo viên, chuyển giao công nghệ Trung tâm Toán Thông minh – Bàn tính Số học Trí tuệ VinaBacus: https://bit.ly/2F51aFa
3. Đào tạo giáo viên, chuyển giao công nghệ Trung tâm Kỹ năng sống: https://bit.ly/37rCKmi
4. Nhà phân phối Chương trình Sinh trắc Vân tay:
5. Huấn luyện các khóa Trại hè, HKQĐ & kỹ năng sinh tồn: https://bit.ly/2D0N5aT
6. Khóa Đào tạo Khóa Giáo viên Montessori tinh hoa: https://bit.ly/2Ig5sMM
7. Hội thảo Montessori trong nước, quốc tế: https://bit.ly/2pDRaPt
8. Hệ thống Mầm non Paris Montessori School: https://bit.ly/2Xx0ykc
_______________________________
Viện Giáo dục IEDV chuyên đào tạo các khóa học về Montessori:
Các khóa đào tạo tại Hà Nội:
Khóa GV Montessori tinh hoa: https://bit.ly/2Ig5sMM
Khóa Trợ tá Montessori: https://bit.ly/2wTfgFI
Khóa Quản trị trường Montessori: https://bit.ly/2XV1fDe
Các khóa đào tạo tại TX Dĩ An, Bình Dương:
Khóa GV Montessori tinh hoa: https://bit.ly/2TRlROa
Khóa Trợ tá Montessori: https://bit.ly/2O8HynF
Khóa Quản trị trường Montessori: https://bit.ly/2Fl5aCD
Viện Giáo dục IEDV là đơn vị chuyên nghiệp trong chuyển giao công nghệ trọn gói mô hình Trường Mầm non, Tiểu học ứng dụng Montessori; tư vấn & đào tạo cán bộ quản lý, giáo viên cho các trường Mầm non, Tiểu học Montessori: https://bit.ly/2vEIven
______________
TRI THỨC SẺ CHIA LÀ TRI THỨC SỐNG
_____________________________
Website cá nhân, KHO DỮ LIỆU về Viện trưởng Lê Thị Lan Anh: https://lethilananh.vn
Website của Viện IEDV, KHO DỮ LIỆU SUỐT GẦN 1 THẬP KỶ: http://iedv.edu.vn